Χρέη στο Δημόσιο, Εφορία, ΕΦΚΑ: Τι ισχύει, πώς ρυθμίζονται, ποιοι κινδυνεύουν με φυλάκιση;

by adminomika

Χρέη στο Δημόσιο, Εφορία, ΕΦΚΑ: Τι ισχύει, πώς ρυθμίζονται, ποιοι κινδυνεύουν με φυλάκιση;

Μιχαήλ Ζηδιανάκης,
Επικεφαλής e-Νομικά
Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω,
Διαπιστευμένος Διαμεσολαβητής στο Υπουργείο Δικαιοσύνης
Μ.Δ.Ε Α.Π.Θ.

Τα χρέη προς το Δημόσιο, την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία (ΕΦΚΑ) αποτελούν ένα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα για πολίτες και επαγγελματίες. Η αδυναμία τακτοποίησης των υποχρεώσεων αυτών μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές συνέπειες: κατασχέσεις, πλειστηριασμούς αλλά και ποινικές κυρώσεις.

Κατωτέρω θα εξετάσουμε τα συνηθέστερα ζητήματα της ρύθμισης ή και διαγραφής των χρεών προς το Δημόσιο, Εφορία, ΕΦΚΑ:

Τι ισχύει για τα χρέη προς Δημόσιο – Εφορία – ΕΦΚΑ

Όλες οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς ΑΑΔΕ (φόρους, ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ, τέλη) και προς ΕΦΚΑ (ασφαλιστικές εισφορές) καταγράφονται ηλεκτρονικά και βεβαιώνονται.
Από την επομένη της λήξης, τα ποσά καθίστανται άμεσα απαιτητά με τόκους και προσαυξήσεις.
Οφειλές άνω των 500 ευρώ μπορούν να οδηγήσουν σε λήψη αναγκαστικών μέτρων (δέσμευση λογαριασμών, κατασχέσεις, πλειστηριασμοί).

Τι ρυθμίσεις υπάρχουν;

Οι βασικοί τρόποι ρύθμισης είναι:

✔ Ρύθμιση 24 ή 48 δόσεων (πάγιες ρυθμίσεις ΑΑΔΕ)

24 δόσεις για τακτικές οφειλές (φόρος εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ κ.λπ.).
48 δόσεις για έκτακτες οφειλές (π.χ. φόρος κληρονομιάς).

✔ Ρύθμιση 36 ή 72 δόσεων (έκτακτες ρυθμίσεις)

Ενεργοποιούνται σε ειδικές περιστάσεις (π.χ. πανδημία).

✔ Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών

Οφειλές προς Δημόσιο, ΕΦΚΑ και τράπεζες μπορούν να ρυθμιστούν έως 240 δόσεις για Δημόσιο/ΕΦΚΑ και 420 δόσεις για τράπεζες.
Παρέχεται και κούρεμα χρέους υπό προϋποθέσεις.

✔ Εφάπαξ ή μερική εξόφληση με διαγραφή προσαυξήσεων

Σε αρκετές περιπτώσεις η εφάπαξ πληρωμή οδηγεί σε διαγραφή προσαυξήσεων/προστίμων.

Ποιες είναι οι συνέπειες μη πληρωμής χρεών προς το Δημόσιο;

Κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών και απαιτήσεων εις χείρας τρίτων.
Κατασχέσεις και πλειστηριασμοί ακινήτων και κινητών.
Δέσμευση φορολογικής ενημερότητας και ασφαλιστικής ενημερότητας.
Ποινικές διώξεις (βλ. παρακάτω).

Ποιοι κινδυνεύουν με φυλάκιση για χρέη στο Δημόσιο, Εφορία, ΕΦΚΑ;

Η μη καταβολή χρεών προς το Δημόσιο αποτελεί ποινικό αδίκημα (άρθρο 25 Ν. 1882/1990).

Οφειλή άνω των 100.000 € προς το Δημόσιο (Εφορία, ΕΦΚΑ, Τελωνεία) επισύρει ποινικές κυρώσεις.
Αν το ποσό παραμένει ανεξόφλητο για πάνω από 4 μήνες, ο οφειλέτης διώκεται αυτεπάγγελτα.
Η ποινή που προβλέπεται είναι φυλάκιση από 1 έως 5 έτη, ανάλογα με το ύψος της οφειλής.

Σημαντικό: Η ποινική δίωξη μπορεί να αποτραπεί με ρύθμιση ή εξόφληση της οφειλής.

Τι πρέπει να κάνουν οι οφειλέτες με χρέη στο Δημόσιο;

Να ενταχθούν σε ρύθμιση το συντομότερο δυνατό.
Να συμβουλευτούν δικηγόρο εξειδικευμένο σε υποθέσεις οφειλών ,για να επιλέξουν την καταλληλότερη λύση (πάγια ρύθμιση, εξωδικαστικός μηχανισμός, πτωχευτικός νόμος).
Να προστατεύσουν έγκαιρα την περιουσία τους από κατασχέσεις και πλειστηριασμούς.

Μπορούν να διαγραφούν ολικά τα χρέη στο Δημόσιο ;

Με το νόμο 2ης Ευκαιρίας, οι οφειλέτες μπορούν να υποβάλλουν αίτηση πτώχευσης, εφόσον βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής και να διαγράψουν οριστικά όλα τους τα χρέη προς το Δημόσιο αλλά και τους λοιπούς δανειστές τους (Τράπεζες, FUNDS, ιδιώτες κτλ.) χάνοντας όμως παράλληλα την ακίνητη περιουσία τους.

Συμπέρασμα

Τα χρέη προς το Δημόσιο, την Εφορία και τον ΕΦΚΑ δεν πρέπει να παραμελούνται. Η νομοθεσία προβλέπει αυστηρές συνέπειες, ακόμα και ποινικές. Ωστόσο, υπάρχουν πολλαπλές δυνατότητες ρύθμισης που μπορούν να ανακουφίσουν ουσιαστικά τους οφειλέτες. Με σωστή καθοδήγηση, είναι εφικτό να αποφευχθεί η φυλάκιση και να βρεθεί μια βιώσιμη λύση για την αποπληρωμή ή τη μερική διαγραφή των χρεών.

Συχνές Ερωτήσεις για Χρέη σε Δημόσιο – Εφορία – ΕΦΚΑ

Τι γίνεται αν χρωστάω στην Εφορία;

Η οφειλή σας βεβαιώνεται άμεσα και γίνονται κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών ή περιουσιακών στοιχείων αν δεν ρυθμιστεί.

Πόσες δόσεις μπορώ να βάλω τα χρέη μου;

24 δόσεις για τακτικούς φόρους (φόρος εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ).
48 δόσεις για έκτακτες οφειλές (π.χ. φόρος κληρονομιάς).
Μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού: έως 240 δόσεις για Δημόσιο/ΕΦΚΑ και 420 για τράπεζες.

Μπορεί να γίνει «κούρεμα» στα χρέη μου;

Ναι, ειδικά μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού ή σε πτώχευση (Νόμος 2ης Ευκαιρίας). Μπορεί να υπάρξει μερική διαγραφή οφειλής, ιδίως προσαυξήσεων και προστίμων ή ακόμα και ολική διαγραφή και απαλλαγή χρεών με παράλληλη απωλεια ακίνητης περιουσίας (πτώχευση).

Αν δεν πληρώσω τα χρέη προς το Δημόσιο τι διακινδυνεύω;

Κατασχέσεις σε μισθούς, συντάξεις, τραπεζικούς λογαριασμούς.
Πλειστηριασμούς ακινήτων.
Δέσμευση φορολογικής ενημερότητας.
Σε μεγάλα ποσά: ποινικές διώξεις.

Πότε κινδυνεύω με φυλάκιση;

Αν η συνολική οφειλή σας προς Δημόσιο/ΕΦΚΑ είναι πάνω από 100.000 €.
Αν δεν έχει ρυθμιστεί/πληρωθεί για πάνω από 4 μήνες.
Η ποινή είναι φυλάκιση 1–5 έτη, αλλά αν ρυθμίσετε ή εξοφλήσετε, η ποινική δίωξη σταματά.