Κόκκινα Δάνεια – FUNDS: Οι επιλογές των οφειλετών για ρύθμιση ή διαγραφή χρεών εξωδικαστικά και δικαστικά 

Μιχαήλ Ζηδιανάκης,

Επικεφαλής e-Νομικά

Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω,

Διαπιστευμένος Διαμεσολαβητής στο Υπουργείο Δικαιοσύνης

Μ.Δ.Ε Α.Π.Θ.

Τα κόκκινα δάνεια εξακολουθούν να αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Χιλιάδες δανειολήπτες το 2025 βρίσκονται αντιμέτωποι με τράπεζες και funds που απαιτούν την εξόφληση οφειλών, συχνά υπέρογκων και υπερτοκισμένων, ενώ οι πλειστηριασμοί ακινήτων πρώτης κατοικίας και λοιπής ακίνητης περιουσίας έχουν ενταθεί.

Ωστόσο, οι οφειλέτες δεν στερούνται δυνατοτήτων άμυνας. Το ισχύον νομικό πλαίσιο προσφέρει εργαλεία για ρύθμιση ή ακόμη και διαγραφή χρεών, είτε εξωδικαστικά είτε δικαστικά. Απαραίτητη κρίνεται πολύπλευρη νομική προσέγγιση από την εξειδικευμένη νομική ομάδα μας σε υποθέσεις δανείων και funds, με σκοπό να ακολουθήσουμε για τον κάθε οφειλέτη την επωφελέστερη για αυτόν λύση. 

Παρακάτω παραθέτουμε μερικές επιλογές που έχουν οι δανειολήπτες / οφειλέτες για να ρυθμίσουν και να διαγράψουν μέρος ή και το σύνολο των χρεών τους από Δάνεια – FUNDS- Τράπεζες. 

1. Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών (ηλεκτρονική πλατφόρμα)

Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός (ν. 4738/2020) είναι η βασική διαδικασία για οφειλέτες που θέλουν να ρυθμίσουν συνολικά τα χρέη τους προς:

• τράπεζες και funds,

• Δημόσιο (ΑΑΔΕ),

• ΕΦΚΑ.

Τι προσφέρει ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών; Ποιά τα πλεονεκτήματα;

• Ρύθμιση έως 240 δόσεις για Δημόσιο και ΕΦΚΑ.

• Ρύθμιση έως 420 δόσεις για τράπεζες/funds.

• Δυνατότητα κουρέματος κεφαλαίου, τόκων και προσαυξήσεων.

• Αυτόματη προστασία από καταδιωκτικά μέτρα  (προστασία από κατασχέσεις και πλειστηριασμούς)  κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. 

Βεβαίωση Ευάλωτου Οφειλέτη και προστασία πρώτης κατοικίας:  

Η έννοια του «ευάλωτου οφειλέτη / δανειολήπτη» μπορεί να αποτελέσει μια πραγματική άμυνα του οφειλέτη απέναντι σε πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης εις βάρος του, όπως η κατάσχεση και ο πλειστηριασμός.

2. Διαπραγμάτευση με τράπεζες και funds εξωδικαστικά – Αμφισβήτηση οφειλής / ρύθμιση.

Πέρα από τον Εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών (ηλεκτρονική πλατφόρμα), οι οφειλέτες μπορούν να προχωρήσουν σε άμεση διαπραγμάτευση με τράπεζες ή servicers – FUNDS με τη συνδρομή μας, με αποστολή εξώδικου αμφισβήτησης οφειλής (ιδίως σε περίπτωση υπέρογκων τόκων ή απαιτήσεων) και παράλληλα συνέχιση της προσπάθειας εξεύρεσης μιας κοινά αποδεκτής πρότασης ρύθμισης ή εξόφλησης της οφειλής, χωρίς καταχρηστικούς όρους και παράνομες χρεώσεις για τους οφειλέτες.

Πιθανά αποτελέσματα:

• Μερική διαγραφή χρέους (κούρεμα), ειδικά όταν το fund αγόρασε το δάνειο σε χαμηλή τιμή ή αν υπάρχουν παράνομες ή καταχρηστικές προσαυξήσεις στο ποσό του δανείου (τόκοι, ανατοκισμοί εξόδων, κρυφές χρεώσεις)

• Ρύθμιση με δόσεις σύμφωνα με τις πραγματικές δυνατότητες του οφειλέτη.

• Εξόφληση δανείου και διαγραφή του υπολοίπου, με την καταβολής εφάπαξ ποσού, συχνά ακόμα και στο 20%-40% της οφειλής, υπό προϋποθέσεις.

3. Δικαστική προστασία – Ένδικα μέσα. Αγωγή κατά FUND ή Τράπεζας

Όταν η εξωδικαστική λύση δεν αποδίδει, οι δανειολήπτες μπορούν να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη ενώπιον των αστικών Δικαστηρίων προκειμένου να δικαιωθούν ή να προστατευτούν από τον πλειστηριασμό ή κατάσχεσης της ακίνητης ή κινητής τους περιουσίας.

Βασικά εργαλεία:

• Ανακοπή κατά διαταγής πληρωμής: Ακύρωση απαιτήσεων funds/τραπεζών λόγω ελλείψεων ή ακυρότητας ή παράνομων χρεώσεων – εσφαλμένων λογιστικών εγγραφών.

• Ασφαλιστικά μέτρα: Προσωρινή αναστολή εκτέλεσης των διαταγών πληρωμής και αναστολή διενέργειας πλειστηριασμών έως την έκδοση οριστικής κρίσης (κύρια αγωγή) επί του ποσού και του δικαιούχου/ δανειστή (έλεγχος νομιμοποίησης) της απαίτησης. 
• Ανακοπή κατά κατασχετήριας έκθεσης / ακύρωση πλειστηριασμού: Μεγάλος μέρος των κατασχέσεων γίνεται χωρίς να τηρείται η ορθή δικονομική διαδικασία. Πολλές κατασχέσεις και πλειστηριασμοί από FUND/ Τράπεζες πάσχουν απο ακυρότητες και οι οφειλέτες δικαιώνονται δικαστικά. Η άσκηση ανακοπής και η συμβολή εξειδικευμένου δικηγόρου σε Τραπεζικές υποθέσεις / πλειστηριασμούς είναι κρίσιμη.  Περαιτέρω, ακόμα και μετά την διενέργεια πλειστηριασμού οι οφειλέτες διατηρούν το δικαίωμα μιας ακόμη ανακοπής της κατακυρωτικής έκθεσης ως μια τελευταία δυνατότητα δικαστικής προστασίας. 

• Αγωγή αμφισβήτησης οφειλής: Αμφισβήτηση του ύψους ή της νομιμότητας της οφειλής από το FUND – Τράπεζα. Έλεγχος καταχρηστικών όρων σύμβασης και πρακτικών, αξιολόγηση των εγγράφων της οφειλής, διενέργεια λογιστικής πραγματογνωμοσύνης εφόσον απαιτείται προς επανυπολογισμό της οφειλής

• Πτωχευτικός Νόμος (Νόμος 2ης Ευκαιρίας): Διαδικασία πτώχευσης με δυνατότητα ολικής διαγραφής χρεών και πλήρης απαλλαγής του οφειλέτη μετά από 1 έως 3 χρόνια, κάνοντας μια νέα αρχή και ένα νέο οικονομικό ξεκίνημα. Σε αυτή την περίπτωση χάνεται όλη η ακίνητη περιουσία του οφειλέτη αλλά διαγράφονται και όλα τα χρέη προς όλους.

4. Πότε είναι εφικτή η διαγραφή χρεών;

Η μερική ή ολική διαγραφή χρεών μπορεί να επιτευχθεί:

• Εξωδικαστικά: μέσω συμφωνίας με τράπεζες ή funds.

• Μέσω Εξωδικαστικού Μηχανισμού: με ρυθμίσεις που περιλαμβάνουν κουρέματα.

• Δικαστικά: με τον Νόμο 2ης Ευκαιρίας – Πτώχευσης, ο οποίος οδηγεί σε πλήρη απαλλαγή από χρέη ή με αγωγή αμφισβήτησης οφειλής ή με αγωγή απαλλαγής εγγυητή δανείου.

5. Συμπέρασμα

Το 2025, οι δανειολήπτες με κόκκινα δάνεια αφενός είναι αντιμέτωποι με ένα κύμα επιθετικών πρακτικών, κατασχέσεων και πλειστηριασμών από τα FUNDS / Τράπεζες, αφετέρου έχουν στη διάθεσή τους πολλαπλά εργαλεία άμυνας:

• Εξωδικαστικό Μηχανισμό για ολιστική ρύθμιση.

• Διαπραγμάτευση με funds/τράπεζες για κούρεμα – Τραπεζική Διαμεσολάβηση

• Δικαστική προστασία για ακύρωση απαιτήσεων και αναστολή πλειστηριασμών καθώς και αμφισβήτηση ύψους οφειλής

• Νόμο 2ης Ευκαιρίας για πλήρη διαγραφή χρεών.

Η έγκαιρη και σωστή επιλογή στρατηγικής – σε συνεργασία με εξειδικευμένο δικηγόρο τραπεζικών υποθέσεων – μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στην απώλεια περιουσίας και σε μια νέα οικονομική αρχή.

Συγκριτικός πίνακας:

Επιλογές Ρύθμισης & Διαγραφής Κόκκινων Δανείων πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.