Τη δικαστική εκπροσώπηση του εγγυητή ανέλαβε ο Μιχαήλ Ζηδιανάκης, Δικηγόρος – Διαπιστευμένος Διαμεσολαβητής, με ειδίκευση στο Τραπεζικό Δίκαιο.
Με την υπ ΄αριθμ 16/2021 το Πολυμελές Πρωτοδικείο Βέροιας δικαίωσε τις προσπάθειες μας για απαλλαγή του εντολέα μας, εγγυητή δανείου το ύψος της εγγύησης ανέρχονταν σε 475.000 €. Με την ανωτέρω απόφαση αναγνωρίζεται η εγγυητική ευθύνη μόνο για το ποσό των 20.000€ με επακόλουθο η οφειλή για τον εγγυητή να μειώνεται κατά 455.000€!
Η αναζήτηση εξασφαλίσεων από τις Τράπεζες με την παροχή προσωπικής εγγυήσης είναι το πλέον σύνηθες στις τραπεζικές συναλλαγές, ειδικότερα όταν πρόκειται να ληφθεί από κάποιο δανειολήπτη στεγαστικό ή άλλης μορφής δανείου. Μάλιστα, τα χρόνια πριν το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, οι Τράπεζες χορηγούσαν κατά κόρον δάνεια και κάρτες, ζητώντας την σύμπραξη εγγυητών χωρίς όμως να τηρούν σε όλες τις περιπτώσεις, την απαραίτητη διαδικασία προσήκουσας ενημέρωσης του εγγυητή για την ευθύνη του, έλεγχο της φερεγγυότητας του κύριου οφειλέτη. Η παροχή εγγύησης επί το πλείστον παρεχόταν από πρόσωπα του οικογενειακού ή φιλικού περιβάλλοντος, των οποίων η οικονομική κατάσταση δεν ελεγχόταν προσηκόντως σε όλες τις περιπτώσεις.
Εξάλλου, οι τραπεζικές συμβάσεις δανείων και καρτών ουδέποτε κατέστησαν αντικείμενο ατομικής διαπραγμάτευσης μεταξύ των εγγυητών και της Τράπεζας, καθώς είναι προδιατυπωμένες με Γενικούς Όρου Συναλλαγών (ΓΟΣ) που σε πλείστες περιπτώσεις τυγχάνουν παράνομοι και καταχρηστικοί αποστερώντας έτσι νόμιμα δικαιώματα άμυνας του εγγυητή. Επί της ουσίας πρόκειται για συμβάσεις στη λογική του take it or leave it, ήτοι «πάρε ή άφησε το»
Σήμερα, ωστόσο, λόγω της αλλαγής των οικονομικών συνθηκών, πολλοί εκ των εγγυητών έχουν βρεθεί να οφείλουν υπέρογκα ποσά δανείων, τα οποία καλούνται να εξοφλήσουν, διακινδυνεύοντας την ατομική τους περιουσία και χωρίς να έχουν προφανώς επωφεληθεί από το δανεισμό. Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει στην αναζήτηση εκ μέρους των εγγυητών τρόπων απαλλαγής από τις οφειλές αυτές, τις οποίες στις περισσότερες περιπτώσεις αδυνατούν να εξυπηρετήσουν.
Τα Ελληνικά Δικαστήρια έχουν παράσχει ορισμένες διεξόδους για απελευθέρωση των εγγυητών ερειδόμενες σε λόγους ακυρότητας των όρων της δανειακής σύμβασης, της ύπαρξης πλάνης ή απάτης του εγγυητή καθώς και λόγω αδικαιολόγητης καθυστέρησης στην διεκδίκηση των οφειλών από τον πρωτοφειλέτη εκ μέρους των Τραπεζών.
Ειδικότερα, έχουν απαλλαγεί εγγυητές, πρώτον, διότι δεν συμβλήθηκαν καθόλου στην επίμαχη σύμβαση, την οποία δεν υπέγραψαν, περίπτωση η οποία αποτελεί τον πλέον προφανή λόγο απαλλαγής, ωστόσο αποτελεί πιο σπάνια περίπτωση.
Στην ίδια λογική έχει απαλλαγεί εγγυητής λόγω πλάνης ή απειλής, επειδή δηλαδή με ψευδείς παραστάσεις ή με δόλιο τρόπο ο πρωτοφειλέτης και η Τράπεζα απέκρυψαν από τον εγγυητή την αφερεγγυότητα του πρωτοφειλέτη. Σ’ αυτή την περίπτωση, ο εγγυητής, αν γνώριζε την πραγματική οικονομική κατάσταση και πιστοληπτική ικανότητα του πρωτοφειλέτη, δεν θα συμβαλλόταν, παρέχοντας την εγγύηση του.
Επίσης, έχει κριθεί η απαλλαγή εγγυητή λόγω αδράνειας και αδιαφορίας των πιστωτικών ιδρυμάτων να λάβουν μέτρα ενάντια στον πρωτοφειλέτη, ειδικά όταν γνωρίζουν τη αδυναμία του να εξυπηρετήσει τη ληξιπρόθεσμη οφειλή, με αποτέλεσμα να χειροτερεύσει η θέση του εγγυητή.
Τέλος, στην περίπτωση της σύναψης σύμβασης ανοικτού αλληλόχρεου λογαριασμού, συχνό ήταν το φαινόμενο τροπής τους σε τοκοχρεωλυτικά δάνεια, με τη σύναψη νέων συμβάσεων με το δανειολήπτη, υπό τη μορφή πρόσθετων πράξεων.
Πιο αναλυτικά σχετικά με λόγους που μπορεί να οδηγήσουν στην απαλλαγή ενός εγγυητή από το δάνειο ή περιορισμό της ευθύνης τους, μπορείτε να διαβάσετε στο ενημερωτικό άρθρο μας: “Απαλλαγή εγγυητή δανείου και ακύρωση της εγγύησης”
Η πρόσφατη νομολογία έχει κρίνει ότι στην επίμαχη περίπτωση καταρτίζονται νέες δανειακές συμβάσεις, στις οποίες αν δεν έχει συμβληθεί ο εγγυητής δύναται να απελευθερωθεί λόγω παύσεως της ισχύος της αρχικής σύμβασης. Τάση της πρόσφατης ελληνικής νομολογίας είναι η απεμπλοκή των εγγυητών, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις και λόγοι αυτής, όπως ενδεικτικά σημειώθηκαν ανωτέρω, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις τα δικαστήρια έχουν αποδεχτεί προβαλλόμενο λόγο περί περιορισμού της εγγυητικής ευθύνης στο ποσό της αρχικής σύμβασης και εγγύησης.
Η υπ’ αριθμό 16/2021 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Βέροιας, η οποία έκανε δεκτό τον ισχυρισμό για περιορισμό της ευθύνης του εγγυητή στο ποσό των 20.000,00 ευρώ από συνολική οφειλή ποσού 476.000,00 ευρώ, την οποία κλήθηκε να αποπληρώσει, αποτελεί ακόμα μια δικαστική απόφαση υπερ των εγγυητών δανείων.
Εν προκειμένω:
Ο εγγυητής είχε συμβληθεί με την τραπεζική εταιρία «…. Α.Ε.» παρέχοντας την εγγύηση του υπέρ της πρωτοφειλέτριας ομόρρυθμης εταιρίας, η οποία σύναψε δανειακή σύμβαση πίστωσης ανοικτού αλληλόχρεου λογαριασμού, δυνάμει της οποίας χορηγήθηκε αρχικά πίστωση ποσού 20.000,00 ευρώ. Ωστόσο, στη συνέχεια η πρωτοφειλέτρια εταιρία κατάρτισε με την Τράπεζα διαδοχικές συμβάσεις μεταβολής του πιστωτικού ορίου, εν προκειμένω αύξησης, με αποτέλεσμα η πίστωση να φτάσει στο ποσό του 1.000.000,00 ευρώ, στις οποίες ο εγγυητής ουδέποτε συμβλήθηκε και υπέγραψε.
Η Τράπεζα, μέσω της εταιρίας διαχείρισης απαιτήσεων, η οποία ενεργούσε ως εντολοδόχος και διαχειρίστρια της επίμαχης απαίτησης, με εξώδικη όχληση της, προχώρησε στην καταγγελία της σύμβασης, καλώντας τον εγγυητή να καταβάλλει το συνολικό ποσό των 475.000,.. ευρώ πλέον τόκων και εξόδων, το οποίο προέκυψε ως χρεωστικό υπόλοιπο. Μάλιστα, η εναγόμενη Τράπεζα πέτυχε την έκδοση διαταγής πληρωμής στο Μονομελές Πρωτοδικείο Βέροιας κατά των οφειλετών, υποχρεούμενοι να της καταβάλλουν εις ολόκληρον έκαστος το ληξιπρόθεσμο χρεωστικό υπόλοιπο ποσό των 475.000,…. ευρώ.
Σύμφωνα με το σχετικό ισχυρισμό, που προτάθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του εγγυητή, στην περίπτωση αυτή, η εγγυητική ευθύνη ανερχόταν μέχρι του αρχικού ποσού της πίστωσης, στο οποίο είχε συμβληθεί ο εγγυητής.
Καθώς σε όλες τις επόμενες συμπληρωματικές συμβάσεις αύξησης του πιστωτικού ορίου μεταξύ της Τράπεζας και της πρωτοφειλέτριας εταιρίας, ο εγγυητής δε συμβλήθηκε, όλως καταχρηστικώς και αυθαιρέτως τον κάλεσε να καταβάλλει το ληξιπρόθεσμο χρεωστικό υπόλοιπο.
Πιο συγκεκριμένα, η επίμαχη απόφαση επεσήμανε: «Εκ των ανωτέρω παρέπεται, όμως, ότι ο ενάγων, υπογράφοντας μόνο την αρχική σύμβαση και όχι τις πράξεις μεταβολής του ορίου της πίστωσης που ακολούθησαν, οι οποίες ήταν με πρόσθετες – συμπληρωματικές της αρχικής σύμβασης (και όχι αυτοτελείς), χωρίς όμως να μεσολαβήσει ανάληψη ευθύνης του ιδίου για την καταβολή μεγαλύτερου κάθε φορά χρεωστικού καταλοίπου σε βάρος της πρωτοφειλέτριας, προερχόμενου από τη λειτουργία της σύμβασης, ευθύνεται μέχρι του ποσού της αρχικής πίστωσης των 20.000,00 ευρώ, για το οποίο εγγυήθηκε, πλέον νομίμων τόκων και εξόδων”
Η παρούσα απόφαση πέραν του ότι ακολουθεί μια διαρκώς αυξανόμενη τάση των δικαστηρίων να «προστατεύουν» τον εγγυητή, με τη συνδρομή των αναγκαίων προϋποθέσεων, αποτελεί και έναν ακόμα νομολογιακό σταθμό και αυτό διότι πολλοί εγγυητές, χωρίς να γνωρίζουν τις ενέργειες που τυχόν έχουν μεσολαβήσει, καλούνται να καταβάλλουν ληξιπρόθεσμα ποσά οφειλών, στις περισσότερες περιπτώσεις ιδιαιτέρως υψηλά, για τα οποία ουδέποτε εγγυήθηκαν, καταχρηστικώς καλούνται να πληρώσουν με αποτέλεσμα πολλές φορές υπό το φόβο της κατάσχεσης να αναγκάζονται να υπογράφουν ασύμφορες τραπεζικές ρυθμίσεις που διαιωνίζουν την οφειλή τους.
Ειδικότερα, η περίπτωση της σύμβασης πίστωσης αλληλόχρεου λογαριασμού και η συνεχής δυνατότητα που υπήρχε για αύξηση του πιστωτικού ορίου, σε συνδυασμό με την ευκολία και τον ελλιπή ή ανύπαρκτο έλεγχο εκ μέρους των Τραπεζών, την καθιστά μια εκ των συχνότερων αιτιών εμπλοκής των εγγυητών.
Σε πολλές των περιπτώσεων οι εγγυητές δεν καλούνταν καν από τους πρωτοφειλέτες και τα πιστωτικά ιδρύματα κατά τη σύναψη συμπληρωματικών συμβάσεων αύξησης του ορίου πίστωσης, με αποτέλεσμα να αγνοούν το σχετικό γεγονός και τις συνέπειες που επιφέρει. Παρόλα αυτά, καλούνται μεταγενέστερα ως οφειλέτες των ληξιπρόθεσμων ποσών, τα οποία είτε αγνοούσαν παντελώς είτε δεν εγγυήθηκαν ποτέ γι’ αυτά.
Γίνεται αντιληπτό, ότι υπάρχουν αρκετοί λόγοι, τους οποίους μπορεί να επικαλεστεί ένας εγγυητής με σκοπό την απελευθέρωσή του, ασκώντας σχετική αγωγή στα αρμόδια Πολιτικά Δικαστήρια ή στα πλαίσια άμυνας του, εφόσον έχουν εκκινήσει διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης εις βάρος του. Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι λόγοι αυτοί, όπως τελικά και η απαλλαγή ενός εγγυητή από την ευθύνη του κρίνονται από τον αρμόδιο Δικαστή και κατά περίπτωση.
Για νομικές συμβουλές σε θέματα δανείων μπορείτε να απευθύνεστε στη δικηγορική εταιρίας μας [email protected] παρακάτω:
Καλέστε μας:
Σχετικά άρθρα:
