ONLINE ΡΑΝΤΕΒΟΥ

Επιμέλεια τέκνων

επιμέλεια-τέκνων

Επιμέλεια τέκνων

 

Γράφει ο Μιχαήλ Ζηδιανάκης, Δικηγόρος Δ.Σ.Θ.

 

Οι δικηγόροι Θεσσαλονίκη έχουν τις γνώσεις και την εμπειρία να διαχειριστούν και να συμβουλέψουν οικογενειακά θέματα όπως το διαζύγιο και την επιμέλεια τέκνων.

Παρακάτω θα απαντήσουμε συνοπτικά σε καίρια ερωτήματα σχετικά με την επιμέλεια τέκνων και το δικαίωμα των γονιών σε αυτό.

 

Σε τι διαφέρει η γονική μέριμνα από την επιμέλεια;

Η γονική μέριμνα αποτελεί το καθήκον και δικαίωμα των γονέων να μεριμνούν για το ανήλικο τέκνο τους. Περιλαμβάνει την επιμέλεια του προσώπου, τη διοίκηση της περιουσίας και την εκπροσώπηση του τέκνου σε κάθε υπόθεση σχετική με το πρόσωπο ή την περιουσία του.

Επομένως, η γονική μέριμνα αποτελεί έννοια ευρύτερη της επιμέλειας και την περιλαμβάνει.

 

Τι περιλαμβάνει η έννοια της επιμέλειας;

Σύμφωνα με το άρθρο 1518 ΑΚ: «Η επιμέλεια ανήλικου τέκνου περιλαμβάνει ιδίως την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση και την εκπαίδευση του, καθώς και τον προσδιορισμό του τόπου της διαμονής του». Η επιμέλεια αποτελεί μια γενική έννοια, η οποία περιλαμβάνει την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση, την εκπαίδευση καθώς και τον προσδιορισμό του τόπου διαμονής του τέκνου.

Επιμέλεια τέκνων 7

Στο πλαίσιο της διάταξης αυτής εντάσσεται, επομένως, κάθε ζήτημα που έχει σχέση με το πρόσωπο του τέκνου, την ανάπτυξη και διαμόρφωση της προσωπικότητάς του, χωρίς διάκριση φύλου, την καλλιέργεια του ήθους και της κοινωνικής εν γένει συμπεριφοράς του, η επίβλεψη και ο έλεγχος των δραστηριοτήτων του, όπως και των συναναστροφών του, η φροντίδα της υγείας του και γενικά η ασφαλής διαβίωση του, καθώς και η κάθε μορφής παιδεία του τέκνου,σχολική, εξωσχολική και επαγγελματική.

Επίσης στην έννοια της επιμέλειας εντάσσεται και το δικαίωμα του γονέα να προσδιορίσει τον τόπο διαμονής του τέκνου με την έννοια της επιλογής του ορισμένου μέρους, τόπου και σπιτιού όπου θα διαμένει το τέκνο.

 

Ποιος ασκεί την επιμέλεια τέκνων;

Κατά κανόνα, η επιμέλεια τέκνων ασκείται και από τους δύο γονείς, με γνώμονα το συμφέρον του τέκνου.

Ωστόσο, μπορεί η επιμέλεια να ανατεθεί με δικαστική απόφαση σε έναν από τους γονείς και σε αυτή την περίπτωση αυτός έχει την αρμοδιότητα να αποφασίζει για τα τρέχοντα και καθημερινά θέματα που σχετίζονται με την επιμέλεια. Για παράδειγμα, σε περίπτωση διαζυγίου των γονέων, η επιμέλεια ανήλικου τέκνου μπορεί να ανατεθεί αποκλειστικά στον έναν γονέα, διατηρώντας παράλληλα και οι δύο τη γονική μέριμνα.

Επομένως, για τα λοιπά σοβαρά ζητήματα που εμπίπτουν στην έννοια της γονικής μέριμνας υπεύθυνοι είναι και οι δύο γονείς να αποφασίσουν, εκτός αν διαφωνούν, όποτε και θα επέμβει το δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 1512 ΑΚ.

 

Μπορεί να ανατεθεί η επιμέλεια ανήλικου τέκνου στον πατέρα;

Κανονικά η επιμέλεια ασκείται και από τους δύο γονείς. Ωστόσο, ειδικά στην περίπτωση του διαζυγίου, το δικαστήριο αποφασίζει να αναθέσει την επιμέλεια σε έναν από τους δύο γονείς, είτε τη μητέρα είτε τον πατέρα. Δεν αποτελεί κριτήριο για τη δικαστική κρίση το φύλο των γονέων, παρά το αληθινό συμφέρον του τέκνου.

Οι σχέσεις των γονέων με τα τέκνα τους ρυθμίζονται χωρίς να προκρίνεται το ένα φύλο έναντι του άλλου και, συνεπώς, σύμφωνα με το νόμο, ο πατέρας δεν θεωρείται λιγότερο ή περισσότερο κατάλληλος έναντι της μητέρας προκειμένου να του ανατεθεί η άσκηση της επιμέλειας των ανήλικων τέκνων του.

Ωστόσο, στις περιπτώσεις όπου το τέκνο βρίσκεται σε νηπιακή ηλικία, το δικαστήριο αποφασίζει τις περισσότερες φορές την ανάθεση της επιμέλειας στη μητέρα, λόγω των ιδιαίτερων περιποιήσεων, χωρίς όμως να αποτελεί κανόνα για κάθε περίσταση. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια έχει διαπιστωθεί μια στροφή στη στάση των δικαστηρίων και αυξάνονται οι περιπτώσεις όπου ανατίθεται η άσκηση της επιμέλειας στον πατέρα.

Χαρακτηριστικά, η απόφαση 359/2018 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Λαμίας, ανέθεσε την επιμέλεια του τέκνου στον πατέρα, κρίνοντας τον καταλληλότερο για την ανατροφή του τέκνου, καθώς η μητέρα δεν είχε σταθερή κατοικία και μόνιμη εργασία και άρα δεν μπορούσε να καλύπτει την ιδιαίτερη φαρμακευτική κάλυψη στο τέκνο της, το οποίο εμφάνιζε πρόβλημα υγείας.

Επιπλέον, δυνάμει της με αριθμό 7765/2016 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, ανατέθηκε η επιμέλεια στον πατέρα, καθώς κρίθηκε ακατάλληλη η μητέρα, η οποία δημιουργούσε φοβίες και ανασφάλειες στα τέκνα, εμποδίζοντας την επικοινωνία τους με τον πατέρα καθώς και τις εν γένει κοινωνικές τους επαφές.

Με την υπ’ αριθ. 13715/2017 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, ανατέθηκε προσωρινά η επιμέλεια ανήλικου τέκνου στον πατέρα, παρότι αμφότεροι οι γονείς κρίθηκαν κατάλληλοι, προκειμένου να μην απομακρυνθεί από το οικείο περιβάλλον του και να μη διαταραχθεί η καθημερινότητας του, διότι η μητέρα είχε σκοπό να μετακομίσει σε άλλη πόλη.

Από το δικαστήριο λαμβάνονται υπόψη όλοι οι παράγοντες που κατατείνουν στη δημιουργία ενός σταθερού περιβάλλοντος ανάπτυξης για το τέκνο και είναι προς το συμφέρον του.Επομένως, είναι δυνατή η ανάθεση της επιμέλειας στον πατέρα, έπειτα από τη διάσπαση των συζύγων, εφόσον κριθεί κατάλληλος προς τούτο, με κριτήριο πάντα το συμφέρον του τέκνου.

 

Έχει σημασία η γνώμη του ανήλικου τέκνου ως προς την επιμέλεια;

Η προτίμηση του ανήλικου τέκνου λαμβάνεται υπόψη, στο βαθμό που το επιτρέπει η ωριμότητα του, ωστόσο δεν αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα για την ανάθεση της επιμέλειας, με δεδομένο ότι τις περισσότερες φορές η θέληση του έχει επηρεαστεί από τον γονέα και δεν εξυπηρετεί το αληθινό του συμφέρον.

Στην υπ’ αριθ. 6047/2018 του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών, λήφθηκε υπόψη η βούληση του τέκνου να διαμείνει με τον πατέρα, με δεδομένο ότι λόγω της ηλικίας του είχε διαμορφωθεί ικανά η προσωπικότητα του, ώστε να αντιλαμβάνεται την επιλογή του.

 

Πως ασκείται η επιμέλεια τέκνων;

Το άρθρο 1511 ΑΚ ορίζει: «Κάθε απόφαση των γονέων σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας πρέπει να αποβλέπει στο συμφέρον του τέκνου». Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται και στην περίπτωση της άσκησης της επιμέλειας, όπου κάθε απόφαση των γονέων θα πρέπει να αποβλέπει στο συμφέρον του τέκνου.

Ο όρος «συμφέρον του τέκνου» αποτελεί αόριστη νομική έννοια και χρειάζεται εξειδίκευση. Ως συμφέρον νοείται το αληθινό συμφέρον του τέκνου, σωματικό, υλικό, πνευματικό, ψυχικό και γενικά κάθε είδους συμφέρον που αποσκοπεί στην ομαλή και ισορροπημένη ανάπτυξη του ανηλίκου.

 

Τι συμβαίνει σε περίπτωση διαφωνίας των γονέων σχετικά με την επιμέλεια ανήλικου τέκνου;

Αποτελεί συχνό φαινόμενο η διαφωνία των γονέων σχετικά με τα ζητήματα της επιμέλειας του τέκνου τους, χωρίς να είναι εφικτό πολλές φορές να βρεθεί η κατάλληλη λύση. Σε αυτή την περίπτωση, αναλαμβάνει να επιλύσει το ζήτημα το δικαστήριο όταν υπάρχει διαζύγιο κατ’ αντιδικία.

Ως κατευθυντήρια γραμμή για την ανάθεση της επιμέλειας είναι το αληθινό συμφέρον του τέκνου. Καθώς δεν παρέχονται σταθερά στοιχεία που να προσδιορίζουν την έννοια του συμφέροντος, πέρα από το καθήκον του δικαστή να μη κάνει διακρίσεις μεταξύ των γονέων, παραμένει στο δικαστήριο ένα ευρύ πεδίο, ώστε αφού ληφθούν υπόψη όλες οι σχέσεις και οι περιστάσεις, να καταλήξει σε μια ρύθμιση, που εξυπηρετεί καλύτερα το συμφέρον του τέκνου.

Ενδεικτικά, ως κρίσιμα στοιχεία αναφέρονται η καταλληλότητα του ή των γονέων για την ανάθεση της διαπαιδαγώγησης και περίθαλψης του τέκνου καθώς και οι δεσμοί με τους γονείς ή τα αδέλφια του ενώ λαμβάνονται υπόψη η προσωπικότητα και η παιδαγωγική καταλληλότητα κάθε γονέα, συνεκτιμώντας παράλληλα την οικονομική κατάσταση και τις συνθήκες κατοικίας τους. Αντίθετα, δε λαμβάνεται υπόψη η τυχόν υπαιτιότητα του γονέα ως προς το διαζύγιο και τη διάσπαση.

 

Υπάρχει δυνατότητα από κοινού επιμέλειας τέκνων;

Ως από κοινού επιμέλεια νοείται η λειτουργική ή χρονική κατανομή των λειτουργιών της επιμέλειας μεταξύ των γονέων πχ. για τη μόρφωση και την εκπαίδευση του ανηλίκου αποφασίζει αποκλειστικά ο πατέρας και για τον τόπο κατοικίας, την ανατροφή, την επίβλεψη, την υγεία αποφασίζει αποκλειστικά η μητέρα ή πχ. το ανήλικο διαμένει εναλλάξ ανά μήνα πότε με τη μητέρα, πότε με τον πατέρα, οι οποίοι ασκούν αντίστοιχα για τα διαστήματα αυτά εναλλάξ την επιμέλεια του τέκνου.

Πρόσφατες αποφάσεις έχουν δεχθεί την συν επιμέλεια τέκνων, εφόσον αυτή η επιλογή ήταν προς το συμφέρον του τέκνου. Σε περίπτωση, επομένως, διάσπασης των συζύγων, το δικαστήριο πάντοτε με γνώμονα το συμφέρον του τέκνου μπορεί να αναθέσει την επιμέλεια από κοινού και στους δύο γονείς, διασφαλίζοντας, παράλληλα, ότι είναι πρόθυμοι και ικανοί να παραβλέψουν τις προσωπικές τους συγκρούσεις για τη καταλληλότερη ανατροφή του τέκνου τους.

 

Σχετική νομοθεσία για την επιμέλεια τέκνων:

Άρθρο 1518 Αστικού Κώδικα – Επιμέλεια προσώπου

« Η επιμέλεια του προσώπου του  τέκνου  περιλαμβάνει  ιδίως  την  ανατροφή,  την  επίβλεψη, τη μόρφωση και την εκπαίδευσή του, καθώς και  τον προσδιορισμό του τόπου της διαμονής του.

Κατά  την  ανατροφή του τέκνου οι γονείς του ενισχύουν, χωρίς  διάκριση φύλου, να αναπτύσσει υπεύθυνα και με κοινωνική συνείδηση  την  προσωπικότητά  του.  Η  λήψη  σωφρονιστικών  μέτρων  επιτρέπεται μόνον  εφόσον αυτά είναι παιδαγωγικός αναγκαία και δεν θίγουν την αξιοπρέπεια του τέκνου.

Κατά τη μόρφωση και την επαγγελματική εκπαίδευση  του  τέκνου  οι  γονείς  λαμβάνουν  υπόψη  τις  ικανότητες  και  τις προσωπικές του  κλίσεις. Γι`αυτό το σκοπό οφείλουν να συνεργάζονται με το σχολείο  και  αν υπάρχει ανάγκη, να ζητούν τη συνδρομή αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών  δημόσιων οργανισμών».

Άρθρο 1533 – Αστικός Κώδικας – Αφαίρεση Επιμέλειας

«Η  αφαίρεση του συνόλου της επιμέλειας του προσώπου του τέκνου  και από τους δύο γονείς και η ανάθεσή της σε τρίτο διατάσσονται από το  δικαστήριο, μόνο όταν άλλα μέτρα έμειναν χωρίς αποτέλεσμα  ή  κρίνεται  ότι  δεν επαρκούν για να αποτρέψουν κίνδυνο της σωματικής, πνευματικής  ή ψυχικής υγείας του τέκνου.

Το δικαστήριο ορίζει την έκταση της γονικής μέριμνας που παραχωρεί στον τρίτο, και τους όρους της άσκησής της.   “Το δικαστήριο αποφασίζει την ανάθεση της πραγματικής φροντίδας ή της επιμέλειας στον τρίτο κατά τη δεύτερη παράγραφο του προηγούμενου άρθρου ή την πρώτη παράγραφο του παρόντος, ύστερα από έλεγχο του ήθους, των βιοτικών συνθηκών και γενικά της καταλληλότητάς του, στηριζόμενο υποχρεωτικά σε βεβαίωση της κοινωνικής υπηρεσίας.   Η ανάθεση γίνεται σε κατάλληλη οικογένεια, κατά προτίμηση συγγενική (α ν ά δ ο χ η   ο ι κ ο γ έ ν ε ι α) και, αν αυτό δεν είναι δυνατό, σε κατάλληλο ίδρυμα”».

 

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία, τον χρόνο αγωγής ή ασφαλιστικών μέτρων επιμέλειας τέκνων και γενικότερα για οικογενειακά θέματα διαζυγίου μπορείτε να απευθύνεστε στα δικηγορικά μας γραφεία στα παρακάτω τηλέφωνα.

 

Θεσσαλονίκη: 2310 500 442

Περαία Θεσσαλονίκης: 2392 181 200

Αθήνα: 210 9585365

 

(Ώρες επικοινωνίας Δευτέρα – Παρασκευή: 09:00-14:30 & 18:00-20:00 – εκτός απογεύματος Τετάρτης)

 

Δείτε περισσότερα για δικηγόροι Θεσσαλονίκη:

αγωγή για επιμέλεια τέκνουαγωγή επιμέλειας από πατέραΑκατάλληλη μάναασφαλιστικά μέτρα επιμέλειας ανηλίκουδιαζύγιο και παιδίδικηγόρος αθήναδικηγόρος για διαζύγιοδικηγόρος για επιμέλειας παιδιώνδικηγόρος για οικογενειακάδικηγόρος θεσσαλονίκηεπιμέλεια ανηλίκουεπιμέλεια παιδιούεπιμέλεια παιδιού εκτός γάμουεπιμέλεια παιδιού σε άνεργη μητέραεπιμέλεια παιδιού στη μητέραΕπιμέλεια παιδιού στον πατέραεπιμέλεια παιδιών δικαστικάεπιμέλεια παιδιών μετά το διαζύγιοΕπιμέλεια στον πατέρα μετά από επιθυμία του παιδιούκάλος δικηγόρος για διαζύγιοΚοινή επιμέλεια παιδιούΠόσο κοστίζουν τα ασφαλιστικά μέτραΠότε δίνεται η επιμέλεια παιδιού στον πατέραπως μπορώ να πάρω την επιμέλειατι προϋποθέσεις χρειάζεται για να πάρει την επιμέλεια του παιδιού ο πατέραςχωρισμός και παιδιά

avatar
Μιχαήλ Ζηδιανάκης

Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω Ποινικολόγος Διαπιστευμένος Διαμεσολαβητής στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Επικεφαλής στο e-nomika.gr

ΧΡΕΙΑΖΕΣΤΕ ΝΟΜΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ; ΚΑΛΕΣΤΕ ΜΑΣ

2310 500 442 - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

2392 181 200 - ΠΕΡΑΙΑ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ

210 95 85 365 - ΑΘΗΝΑ

Δευτέρα-Παρασκευή 09.00-16.00 και 18.00-20.00 (Δευτέρα – Πέμπτη)
ONLINE ΡΑΝΤΕΒΟΥ
Cart Overview
Call Now Button